Jak szybko stanąć na nogi po pandemii – porady dla PR, część 1
20 stycznia 2021, Mateusz Pałka
Ostatnie miesiące były kluczowymi momentami dla reputacji korporacji i organizacji. Działania jednych zyskały pozytywny odbiór wśród odbiorców, a starania kolejnych legły w gruzach. Trudno znaleźć jakiekolwiek pozytywy w roku 2020 – krach finansowy jest niestety zjawiskiem oczywistym, na które niechętnie czekamy. Wśród tych wszystkich pesymistycznych informacji, krąży jedna, warta uwagi kwestia. Światowy kryzys pokazał to, iż najcenniejszym atutem każdej organizacji jest jej reputacja. To nie podlega żadnej wątpliwości.
Organizacje, które odpowiedziały na kryzys wywołany COVID-19 za pomocą delikatności, wyrafinowania, empatii i wyrozumiałości, wzmocniły lojalność klientów i uzyskały ogólny szacunek publiczny. To wszystko zaowocuje w niedalekiej przyszłości dobrymi wynikami sprzedażowymi. Korporacje, które nie nastawiły się na zysk krótkoterminowy w dobie pandemii postąpiły słusznie.
Nowa rola Public Relations
Agencje PR powinny wykorzystać rok 2020 jako studium przypadku, które przedstawią każdemu potencjalnemu klientowi, aby pokazać im, w jaki sposób ich działania osiągnęły fundamentalne znaczenie dla reputacji i pozytywnego wizerunku marki. Eksperci od PR nie mogą patrzeć na krótkoterminowe zyski. Zarówno w dobie szerzenia się wirusa, jak i w sytuacji post-pandemicznej, moralność jest tym, czym powinni się głównie kierować.
Sektor doradztwa Public Relations ma przed sobą bardzo trudny czas pod kątem warunków handlowych. Punktem wyjścia jest słuchanie tego, co robią Twoi klienci, aby zarabiać pieniądze w okresie wznawiania działalności, które wcześniej musiały być zamknięte z powodu szerzącej się epidemii i lock-downu. Szczególną uwagę należy zwrócić na to, jak przedsiębiorcy zmieniają model biznesowy, strategię sprzedaży i jakie chcą podjąć działania marketingowe, aby przygotować się na nowe, post-pandemiczne wymagania klientów.
Pytaj, monitoruj i szczegółowo analizuj przeszkody, na które napotykają klienci. Pomyśl, jak Ty i komunikacja (w najszerszym możliwym tego słowa znaczeniu) możecie pomóc usunąć te bariery. Opracuj jasny, czytelny plan oparty na solidnej i bezpośredniej ocenie związanej z budżetem. Upewnij się, że jest on skonstruowany i przygotowany w taki sposób, że klienci bardzo szybko dostrzegą korzyści handlowe, które będziesz im zapewniać. Zrealizuj projekt ze skupieniem. Przejrzyj kluczowe etapy i bądź na tyle zwinny, aby skupić się na tym co działa, a co wymaga jeszcze poprawy.
Sytuacja post-pandemiczna na rynku PR może spowodować rozszerzenie ofert usług agencji. Niektóre firmy zajmujące się wizerunkiem, które obsługują zlecenia lokali gastronomicznych dodały ulotki i reklamy cyfrowe swoich usług, przedstawiające bezdomne osoby siedzące na krzesłach pustych restauracji, aby pokazać tragiczną sytuację sektora.
Zmierzenie się z pandemią to punkt zwrotny dla całego świata Public Relations i komunikacji. To moment, w którym agencje mogą pokazać rzeczywistą korzyść swoich działań dla ludzi, organizacji i firm. Wiąże się to z podjęciem odważnych kroków w związku z systematycznym przeglądem pracy i ciągłym przeprojektowywaniem ofert odpowiadającym wymaganiom konsumentów.
Specjaliści PR będą musieli niestety nauczyć się czuć komfortowo z niepewnością i znaleźć sposób na efektywną pracę, równoważąc ryzyko i napotykane trudności. Kreatywność może nadal kwitnąć i się w pełni rozwijać, nawet jeśli towarzyszy jej niepokój. Liczy się to, że działania, plany i procesy, oparte będą o odpowiednio dostosowane zarządzanie kryzysowe.
W ostatnim czasie wykazano, że komunikacja ma kluczowe znaczenie w momencie globalnego niepokoju. Zabiegi z nią związane mogą ratować życie, wspierać pracowników i wpływać na zachowanie społeczności. Wyzwaniem jest utrzymanie tych procesów po powrocie do normalności gospodarczej i biznesowej. Ludzie nie powinni wracać do tematów pandemicznych po jej ustąpieniu, gdyż może to mieć negatywny wpływ na ich ogólne zdrowie psychiczne. Należy szukać nowych wyzwań i nastawić się na pełny optymizm. Komunikacja pomoże się podzielić dobrą nowiną.
Nadchodzące miesiące zmienią krajobraz konkurencji w wielu sektorach. Można w tym momencie użyć analogii do koszykówki, gdy gra została nagle zatrzymana i każda z drużyn ma okazję do zdobycia piłki, podrzucanej przez sędziego do góry (jump ball). Odpowiednie podejście do sytuacji i „wyskok” we właściwym czasie, pozwoli na przejęcie posiadania, czyli wyznaczy strategię dalszej gry.
Jak liderzy komunikacji mogą wykorzystać ten moment?
- Po pierwsze, muszą stworzyć kultury, które sprzyjają empatii i struktury umożliwiające sprawność komunikacji. Empatia pomoże zrozumieć ekspertom, w jaki sposób pandemia zmieniła postawy i zachowania klientów, pracowników i udziałowców, a sprawność ułatwi kreatywnie reagować w szybkim czasie – zanim zrobi to konkurencja. Takie działania nie tylko doprowadzą do lepszej komunikacji, ale z pewnością wpłyną na udoskonalenie lub wprowadzenie innowacyjnych produktów i usług, ułatwiających ciężką, ludzką pracę.
- Po drugie, dyrektorzy i liderzy muszą zdać sobie sprawę, że teraz, bardziej niż kiedykolwiek, doświadczenie ich współpracowników i podwładnych wpłynie na ogólną reputację korporacyjną. Czy podczas pandemii organizacja postawiła swoich ludzi na pierwszym miejscu? Czy komunikacja przebiegała w sposób przejrzysty na każdym szczeblu? Na te pytania należy odpowiedzieć w pełni szczerze i jeśli wystąpią jakiekolwiek wątpliwości, należy działać od razu, aby poprawić i usprawnić problematyczne kwestie. Zaniechanie tych spraw, może doprowadzić w przyszłości do negatywnego odbioru marki wśród pracowników i klientów.
- Po trzecie, liderzy powinni dokładnie zbadać kontekst, w którym podejmują jakiekolwiek działania komunikacyjne. Muszą zweryfikować i przeanalizować, jaki stosunek mają ich organizacje do tak zwanej „wielkiej czwórki” tematów konwersacji społecznościowych: zdrowie publiczne, naprawa gospodarki, sprawiedliwość rasowa i zmiany klimatyczne. W tych sprawach milczenie absolutnie nie jest złotem. Komunikacja ma znaczenie, a podejmowane działania jeszcze większe.
Specjaliści, którzy zrozumieją i połączą wszystkie wyżej wymienione procesy w integralną całość komunikacyjną, odbudują i wzmocnią odbiór organizacji w erze post-pandemicznej.
Według raportu World Economic Forum Global Risks 2020: „Współpraca między światowymi liderami, przedsiębiorstwami i politykami jest potrzebna bardziej niż kiedykolwiek, aby powstrzymać poważne zagrożenia wpływające na nasz klimat, środowisko, ogólne zdrowie publiczne i systemy technologiczne”. Daje to branży Public Relations – jako strażnikom reputacji – wspaniałą możliwość pomocy organizacjom w określeniu ich celów, zapewnić silne zarządzanie i odpowiedzialne przywództwo oraz wpłynąć na optymalizację procesów strategicznych. Co najważniejsze, pojawia się szansa na pokazanie tego, jak można angażować, jednoczyć i motywować współpracowników wokół tych konkretnych problemów i wspólnie je rozwiązywać.
Najważniejszym jednak punktem projektu musi być odpowiedź na apele konsumentów o poprawę i umocnienie świadomości ekologicznej i ekonomicznej. Marki muszą pokazać, jak współpracując razem z partnerami, organizacjami branżowymi i rządem, ponownie odbudowują modele biznesowe, sektory i miejsca pracy, które ucierpiały w trakcie pandemii. Innowacje technologiczne, które są bezpieczne dla środowiska i w jakimś stopniu wpływają na poprawę sytuacji klimatycznej, powinny być narzędziami, za pomocą których firmy osiągną cele społeczne.
Organizacje, które budują swój kapitał społeczny tworząc, ekologiczną, sprawiedliwą, odporną i inkluzyjną ekonomię, najszybciej się odbiją w erze post-pandemicznej.
Aby ulepszyć branżę komunikacji w 2021 roku, trzeba połączyć obszary, takie jak kreatywność, digital PR, analiza sentymentu, społeczna odpowiedzialność i koncepcje dotyczące spraw publicznych. Nie możemy tworzyć strategicznych kampanii komunikacyjnych bez dogłębnej analityki danych. Działania wizerunkowe i komunikacyjne powinny opierać się na wynikach badań płynących z platform technologicznych, które monitorują to, co ludzie piszą, nagrywają i mówią w cyberprzestrzeni. Marki powinny pozycjonować się, jako firmy uwzględniające aktualne potrzeby i oczekiwania ludzi.
Komunikacja 2021
W celu dalszego egzystowania biznesowego musimy zmienić cele, wizje i strategie: przez ostatnie osiem miesięcy reagowaliśmy na nieznane, szybko zmieniające się sytuacje i zmuszani byliśmy do tworzenia planów awaryjnych. Nadszedł czas na głęboką analizę naszych mocnych i słabych stron, okazji i zagrożeń, które ujawniły się w ciągu ostatniego roku. Musimy skorygować i ujednolicić nasz cel organizacyjny, przemyśleć wizję i zaplanować od nowa strategię oraz wyobrazić sobie przyszłe ruchy komunikacyjne. Liderzy muszą być przygotowani do adaptacji nowych sposobów myślenia i rozwijania tych idei w razie zmiany okoliczności i sytuacji.
Praca zdalna zmieniła dynamikę korporacji i przedsiębiorstw na zawsze. Agencje Public Relations muszą zrewidować fundamenty zaangażowania pracowników, zmienić kulturę pracy i uaktualnić procesy wewnętrzne zapewniające produktywną współpracę i dyscyplinę. Praca zdalna jest doświadczeniem, w którym pracownik jest zdany praktycznie tylko na swoje umiejętności. Należy inwestować w ich rozwój, oferując niezbędne wsparcie, elastyczność i przede wszystkim wyrozumiałość w nowych sytuacjach. Zdrowie psychiczne pracowników wpływa na jakość oferowanych usług przez markę.
Najnowsze technologie
Pośród chaosu i niepewności, technologia pozwoliła nam zachować pozory normalności. W najbliższym czasie, stanie się ona jeszcze bardziej integralna z naszym życiem. Niezbędnym działaniem jest inwestowanie w najnowsze technologie i znajdowanie innowacyjnych sposobów łączenia współpracy pomiędzy klientami a pracownikami. Trzeba starać się zapewniać zaawansowane rozwiązania komunikacyjne. Cyfrowe podnoszenie umiejętności pracowników i ich doświadczenia płynące z podróży w cyberprzestrzeni, będą mieć ogromne znaczenie w 2021 roku.
W czasie, gdy walczymy z szerzącą się plagą dezinformacji w mediach społecznościowych, ważne jest, abyśmy przywrócili zaufanie do tradycyjnych mediów drukowanych, które zapewniają dokładne, rzetelne i wiarygodne informacje od pierwszych dni pandemii. Musimy bronić prawdy i ludzi, którzy ją głoszą.
Zmiany w sposobie funkcjonowania organizacji
Pandemia koronawirusa jest ludzkim kryzysem na każdym możliwym poziomie. Marki i agencje PR muszą komunikować się ze swoimi stałymi odbiorcami i zapewniać im pozytywne wartości. W momencie, gdy pandemia się skończy a świat podleczy rany, agencje muszą odegrać wiodącą rolę w zachęcaniu marek, aby postawić na zrównoważony i długofalowy rozwój, kosztem szybkiego, krótkoterminowego zysku.
Wydaje się, że rozwinięte gospodarki znajdują się w przełomowym momencie. COVID-19 katalizuje pokoleniową zmianę w sposobie funkcjonowania organizacji.
Pandemia zwraca uwagę na nowe rodzaje odpowiedzialności w organizacji:
- Ochrona środowiska (pomoc w zapobieganiu przyszłym pandemiom).
- Tworzenie równości społecznych w organizacji (pomóc pracownikom żyć i wykonywać obowiązki w bezpiecznych i komfortowych warunkach).
Fundamentalne pytanie, które zadaje się każdej organizacji – dlaczego istniejesz, ma nową klauzulę – co robisz, aby zabezpieczyć naszą wspólną przyszłość?
Aby pomóc klientom odnieść sukces w tym złożonym, wspólnym świecie, liderzy ds. public relations i komunikacji muszą zwinnie:
- Przekształcić wszelkie niejednoznaczności w jedną, jasną, prostą i spójną strategię.
- Zastąpić krótkoterminową koncentrację na szybki zysk, długoterminową ideą stałego rozwoju marki.
- Tchnąć nowy „LIFE” w organizacje po pandemii.
Nowe „życie” komunikacji po pandemii
Przez termin „LIFE” (z ang. życie) rozumiemy:
LISTEN: Stwórz wewnętrzne / zewnętrzne fora firmowe, które umożliwią organizacjom wysłuchanie i zrozumienie oczekiwań ich pracowników po pandemii COVID-19.
INFORM: Podziel się konkretnymi dowodami, że organizacje, które postępują właściwie, również dostarczają lepsze wyniki finansowe.
FUTURE-PROOF: Pomóż klientom zrozumieć, że „reset” po COVID-19 nie jest jednorazowym i krótkim wybrykiem. Jest to coś, czego oczekują pracownicy w organizacjach, aby wiedzieć, jak zacząć działać w nowej odsłonie i jakie obierać kierunki.
EMBRACE: Stwórz nową listę i wirtualną sieć agencji public relations, firm do spraw komunikacji i dotychczasowych klientów, którzy wyznają filozofię LIFE. Korzystaj z danych, które napędzają i umacniają wyżej wymienione procesy. Zaprezentuj rezultaty (wyniki finansowe), aby stale poprawiać wydajności przedsiębiorstwa i rekrutować nowych, odpowiednich pracowników.
Pandemia COVID-19 to dla wielu sygnał ostrzegawczy. Jest to również jasne przypomnienie, że niezależnie od naszej branży, stanowiska, pozycji społecznej lub skali biznesowej, wszyscy jesteśmy tylko ludźmi. Poczucie człowieczeństwa powinno być kamieniem węgielnym wszystkich naszych wartości. Empatia musi być elementem stylu naszego życia, porozumiewania się i pracy.
Specjaliści od komunikacji, bez względu na to, w którym miejscu znajdują się na ścieżce kariery, muszą nauczyć się być zwinni, elastyczni i przygotowani na każdą sytuację kryzysową i zmianę okoliczności. Ciekawość, kreatywność i innowacyjność w znajdowaniu rozwiązań dla wszelkich wyzwań są bardzo pożądanymi cechami w nowej dobie biznesowej. Zmiany i procesy wprowadzone przez pandemię, które działały np. dwa, trzy miesiące temu, teraz mogą nie mieć racji bytu. W związku z tym, bardzo ważne jest, aby zachować zwinność w decyzjach biznesowych, komunikacyjnych i posiadać poczucie elastyczności w kreowaniu nowych strategii rozwoju marki. W celu osiągnięcia sukcesu na płaszczyźnie komunikacji, musimy pozostać uczciwi wobec siebie, integralni i nauczyć się wspierać wzajemnie.
Kolejne części porad znajdziesz w tych wpisach:
Porady dla PR po pandemii cz. 2
Porady dla PR po pandemii cz. 3